.O.
OBŁĘD
A PISMO (hasło w opracowaniu)
OBURĘCZNOŚĆ (hasło w opracowaniu)
OBWODZENIE patrz
powlekanie.
ODCHYLENIA
GRAFICZNE cechy graficzne,
będące następstwem odejścia od wzorców elementarzowych lub kaligraficznych
w drodze procesu personalizacji pisma.
(AF)
ODMIANY ZNAKÓW GRAFICZNYCH występowanie w grafizmie jednego człowieka kilku (kilkunastu)
rozmaitych form jednobrzmiącego znaku. (WW)
ODRUCH GRAFICZNY patrz
automatyzm pisma.
ODRUCH PISARSKI patrz
automatyzm pisma.
ODSTĘPY nazwa podgrupy
cech topograficznych w "Katalogu
graficznych cech pisma ręcznego", obejmująca odstępy
między wierszami,
odstępy między wyrazami oraz odstępy
między znakami.
ODSTĘPY
MIĘDZY WIERSZAMI odległości między liniami
podstawowymi wierszy.
Wyróżnia się odstępy wzorcowe (równe wysokości trzech stref śródlinijnych),
zmniejszone
i powiększone. Patrz także interlinia, zwięzłość
pisma.
ODSTĘPY
MIĘDZY WYRAZAMI odległość między liniami
gabarytowymi kolejnych wyrazów, wymierzona na poziomie granicy
strefy nadlinijnej
i śródlinijnej. Wyróżnia się odstępy przeciętne (1,5 do 2 średnich bezwzględnych
odstępów między osiami znaków), zmniejszone i powiększone. Patrz także zwięzłość
pisma.
ODSTĘPY
MIĘDZY ZNAKAMI odległość między liniami
gabarytowymi znaków. Wyróżnia
się odstępy wzorcowe (równe średniej szerokości liter "h", "n", "u"),
zmniejszone i powiększone. Patrz także pismo
ściśnięte, pismo
spacjowane,
zwięzłość pisma.
OGLĘDZINY DOKUMENTU (hasło w opracowaniu)
OGÓLNE CECHY
PISMA cechy syntetyczne.
OGÓLNY OBRAZ
PISMA jedna z cech
syntetycznych pisma. Wyróżnia się: pismo
owalne, pismo okrągłe, pismo
kątowe.
W praktyce mogą wystąpić również formy pośrednie lub mieszane. (EG)
OKOLICZNOŚCI
POWSTAWANIA PISMA zespół
czynników wewnętrznych (jak np. wiek, choroby, zdenerwowanie, upojenie alkoholowe
wykonawcy) i zewnętrznych (pozycja przy
pisaniu, rodzaj narzędzia pisarskiego,
rodzaj podkładki) determinujących czynność pisania. (AK)
OŁÓWEK narzędzie
pisarskie,
którego piszący rdzeń składa się głównie z grafitu i mączki kaolinowej, sklejonych
lub spieczonych, zwykle w otulinie z miękkiego
drewna. Rozróżnia się ołówki zwykłe i kopiowe (których rdzeń zawiera dodatkowo
fiolet kryształowy v. krystaliczny), o różnych stopniach twardości (oznaczanych cyfrowo
lub literowo), a także o różnym przeznaczeniu (np. szkolne, biurowe, kreślarskie,
stolarskie). (JD)
OPINIA opis czynności i
spostrzeżeń dokonanych przez biegłego w toku ekspertyzy oraz oparte na nich
wnioski. Opinia może być ustna bądź pisemna. Poszczególne
kodeksy zawierają zróżnicowane wymagania co do elementów, jakie winna zawierać
opinia (art. 200 ustawy Kodeks Postępowania Karnego, art. 285 ustawy Kodeks
Postępowania Cywilnego). Patrz także opinia abstrakcyjna, opinia
alternatywna,
opinia
kategoryczna, opinia niekategoryczna. (SM)
OPINIA ALTERNATYWNA opinia, w której biegły przedstawia kilka wariantów wniosków,
biorąc za ich podstawę różne podstawy faktyczne. W pismoznawstwie wydawana zupełnie
wyjątkowo. (SM)
OPINIA ABSTRAKCYJNA (hasło w opracowaniu)
OPINIA KATEGORYCZNA (hasło w opracowaniu)
OPINIA NIEKATEGORYCZNA (hasło w opracowaniu)
OPINIA PRAWDOPODOBNA (hasło w opracowaniu)
OPROWADZENIE
LINII PISMA patrz powlekanie.
ORNAMENTY (hasło w opracowaniu)
OŚ CYFRY wyznacza się
według reguł przyjętych przy wyznaczaniu osi grammy, po określeniu grammy
reprezentatywnej dla danej cyfry.
OŚ GRAMMY wyznacza
się w sposób zależny od budowy grammy: 1) w grammach, których podstawową
częścią jest element prostoliniowy (pionowy albo ukośny), oś biegnie
wzdłuż tego elementu; 2) w grammach, których podstawową częścią jest kąt,
oś biegnie wzdłuż dwusiecznej tego kąta; 3) w grammach, których podstawową
częścią
jest element kolisty, oś biegnie przez minimum i maksimum tego elementu,
prostopadle do linii podstawowej wyrazu; 4) w grammach, których podstawową
częścią jest element
eliptyczny, oś biegnie wzdłuż osi długiej elipsy; 5) w grammach, których
podstawową częścią jest element spiralny, oś biegnie odpowiednio tak, jak
w grammach kolistych
i eliptycznych; 6) w grammach, których podstawową częścią jest element pętlicowy,
oś biegnie przez punkt przecięcia nóżek pętlicy i punkt główki pętlicy, w
którym jej promień jest najmniejszy; 7) w grammach, których podstawowym elementem
jest
łuk kolisty, oś biegnie przez jego minimum lub maksimum, prostopadle do linii
podstawowej wyrazu; 8) w grammach, których podstawowym elementem jest inny
łuk, oś biegnie przez punkt leżący w miejscu o najmniejszym promieniu krzywizny,
wzdłuż
osi ekstrapolowanej krzywej (elipsy, paraboli, hiperboli), której fragmentem
jest łuk. (AK)
OŚ LITERY wyznacza
się według reguł przyjętych przy wyznaczaniu osi grammy, po określeniu grammy
reprezentatywnej dla danej litery.
OŚ ZNAKU
GRAFICZNEGO wyznacza się według reguł przyjętych przy wyznaczaniu
osi grammy, po określeniu grammy reprezentatywnej dla danego znaku graficznego.
OTĘPIENIE (DEMENCJA) A PISMO (hasło w opracowaniu)
OZDOBY jedna z cech
syntetycznych pisma. Ozdoby to świadomie wprowadzone formy graficzne, wynikające z upodobań
estetycznych osoby piszącej, nadające w zamiarze
wykonawcy wyjątkowy (np. uroczysty) charakter dokumentowi. (EG)